"Modern Japon şiirinin öncülerinden Shuntaro Tanikawa, 13 Kasım'da Tokyo'da 92 yaşında hayatını kaybetti. Oğlu Kensaku Tanikawa tarafından cenaze törenin ardından yapılan açıklamada, babasının yaşlılığa bağlı nedenlerle vefat ettiği belirtildi,"Şiirleri sonsuza dek sizinle olacak" diyerek.

Bu haberi okuyunca İzmir'de bizlerde onun aramızdan ayrılmış olmasına, ondan yeni bir ses duyamayacak olduğumuza hüzünlendik.
Tanikawa ile bizi 2010 yılında Yukari Yasuda hanımın  çevirileri tanıştırmıştı. Okur okumaz onun duyguları ile özdeşliğimiz,  şiirleri bizlerde de hayranlık uyandırdı.

Japon Vakfı 2019 yılında , Shuntaro Tanikawa'ya şiir yazımı ve diğer yaratıcı çalışmalarıyla Japonya ile dünya arasındaki karşılıklı anlayışın gelişimine uzun yıllar boyunca yaptığı katkılardan dolayı ödül vermiştir. "Tanikawa'nın eserleri, insan deneyimlerini sade ve ritmik bir dille ele alması, 20'den fazla dile çevrilerek kültürel sınırları aşması ve geniş bir okuyucu kitlesine ulaşması nedeniyle takdir edilmiştir. Vakıf, bu ödülle Tanikawa’nın edebiyata ve insanlığa sunduğu eşsiz katkıları onurlandırmıştır."  Bu cümleler kısa ama ne de doğru. Tanikawa'nın şiirlerinden bir seçki "MAVİ" JIKAD'ın ilk yayını olarak  Türkçe' ye de çevrilmiş ve bizlere de ulaşmıştı.

Yayınımız Shuntaro Tanikawa'nın eline ulaştığında, kendisinden bir mesaj almıştık, mesajında şöyle diyordu “Şu ana kadar Ege Denizi’ni yalnızca bir kez, gemiyle Kuşadası’na uğradığımda görmüştüm. Ancak bu şiir kitabı sayesinde, Türkiye ile aramdaki bağın güçlendiğini hissediyorum. (35 sayısının tesadüfü de ne ilginçmiş! 3 ve 5 arasında 4, yani ‘shi’ = şiir varmış demek ki.)”

Tanikawa ( 15 Aralık 1931- 13 Kasım 2024), 1948 yılında şiir yazmaya başlar.1952 yılında yayımlanan "İki Milyar Işık Yılı Yalnızlık" adlı eseriyle edebiyat dünyasında büyük yankı uyandırır. Bu eser, bireyin evrenin enginliği karşısındaki konumunu ele alarak, Gabriel García Márquez'in "Yüzyıllık Yalnızlık" romanından önce yayımlanmış ve beğenilmişti. 

Tanikawa'nın şiirleri, sade bir dil ve akıcı bir ritimle harmanlanarak, hem ana dili Japonca olanlar hem de Japonca öğrenen yabancılar için etkileyicidir. Şiirleri, Japonya'daki okul ders kitaplarında sıkça yer almıştır. " “Yaşamak” ve “Dinlemek” gibi şiirleri evrensel temaları sade bir dille ele alır. 50’den fazla şiir antolojisi başta  İngilizce, Çince olmak üzere 20’den fazla dile çevrilmiş ve bu çeviriler, farklı yaş gruplarına ve kültürlere hitap ederek sınırları aşmış, onu şiir sanatının ustalarından biri haline getirmiştir. 

 Son yıllarda Shuntaro Tanikawa, şiirin erişim alanını genişletmek için yenilikçi yöntemler denemiştir.  Bunlar arasında, kullanıcıların ekran üzerinde akan bir nehirden sanal olarak şiir "tutmalarına" olanak tanıyan "Tanikawa" isimli iPhone uygulaması, geleneksel posta yoluyla şiir gönderimini mümkün kılan "Poemail" hizmeti gibi. Bu yaklaşımlarla  dijital ve analog deneyimleri harmanlayarak şiiri daha erişilebilir ve ilgi çekici hale getirmişti. 

Cenaze töreni aile arasında gerçekleştirildi; ancak ilerleyen tarihlerde bir anma töreni düzenlenmesi planlanıyor.

Değerli şair Shuntaro Tanikawa, şiirlerinizdeki dupduru duygular, bizlere dokunan o eşsiz kalbiniz, dizeleriniz sonsuza dek bizimle olacak.

JIKAD'ın MAVİ yayınına taşıdığımız şiirlerinizden biriyle size "veda etmek" demeyelim; sonsuzluğa bir selam gönderelim.
Kelimeleriniz, okyanusun derin maviliklerinde yankılanan bir melodi gibi hep var olacak…

Sabahın devri

Kamçatka’da bir genç

Bir zürafa görürken düşünde

Puslu bir sabah otobüs bekler

Meksika’da bir kız

New York’ta bir kız çocuğu

Gülümseyerek dönerken yatağında

Roma’da bir ufaklık

Göz kırpar sütunlu şehri aydınlatan güneşe

Hep bir yerlerde sabah olur bu yeryüzünde

Sabahı devrederiz boylamdan boylama

Böylece nöbetleşe koruruz dünyayı

Uyumadan önce dikkatli dinle

Duyacaksın uzaklarda çalan saati

Besbelli ki sıkıca yakalamış birileri

Senin devrettiğin sabahı
(Japoncadan çeviren Yukari YASUDA YILMAZ)